Urlop rodzicielski

Wymiar urlopu rodzicielskiego

Od 2 stycznia 2016 r. wymiar urlopu rodzicielskiego został zwiększony kosztem likwidowanego dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Pracownik ma prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do:

 1)    32 tygodni − w przypadku  urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,

2)    34 tygodni − w odniesieniu do urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

Urlop przysługuje obojgu rodzicom dziecka i obydwoje mogą z niego korzystać równocześnie. W takim przypadku okres urlopu obydwojga rodziców jest sumowany aż do wymiaru odpowiednio 32 lub 34 tygodni. Podobnie w przypadku gdy jeden z rodziców pobiera zasiłek macierzyński za okres odpowiadający urlopowi rodzicielskiemu.

Okres wykorzystania i podział urlopu na części

Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo lub w częściach, przy czym można go wykorzystać aż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Urlop ten jest udzielany bezpośrednio po urlopie macierzyńskim (lub okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego w okresie odpowiadającym urlopowi macierzyńskiemu), nie więcej niż w 4 częściach, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej albo bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego, w wymiarze wielokrotności tygodnia.

Żadna część urlopu rodzicielskiego nie może być krótsza niż 8 tygodni, za wyjątkiem:

• pierwszej części urlopu (w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie nie może być krótsza niż 6 tygodni, a w przypadku rodziców adopcyjnych, którzy przyjęli na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia lub do 10 roku życia w razie decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie może być krótsza niż 3 tygodnie),
• ostatniej części tego urlopu, gdy pozostała część urlopu jest krótsza niż 8 tygodni.

“Odroczony” urlop rodzicielski

Zgodnie z zasadami obowiązującymi od 2 stycznia 2016 r. 16 tygodni urlopu rodzicielskiego może być udzielone w późniejszym terminie, który nie przypada bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu.

Uwaga: Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego.

Termin złożenia wniosku o urlop rodzicielski

Urlop rodzicielski jest udzielany na pisemny wniosek uprawnionego pracownika składany pracodawcy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca jest zobowiązany udzielić urlopu zgodnie z wnioskiem pracownika.

Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą i proporcjonalne wydłużenie tego urlopu

Urlop rodzicielski można łączyć z pracą u pracodawcy udzielającego tego urlopu, w wymiarze maksymalnie połowy etatu. W takim przypadku urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. Wniosek w tym zakresie należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy, a pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. O przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracodawca informuje pracownika na piśmie.

Od 2 stycznia 2016 r. w przypadku łączenie urlopu z pracą wydłużenie urlopu rodzicielskiego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika, nie dłużej jednak niż do:

• 64 tygodni − w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
• 68 tygodni − w razie urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

Okres, o który urlop rodzicielski ulega wydłużeniu, stanowi iloczyn liczby tygodni, przez jaką pracownik łączy korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu i wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie korzystania z urlopu rodzicielskiego. Jeżeli łączenie urlopu z pracą odbywa się tylko przez część urlopu, wydłużenie urlopu powinno być ustalone w odniesieniu tylko do tej części urlopu.

Część urlopu rodzicielskiego, o którą urlop został wydłużony w związku z łączeniem go z pracą, wydłuża tę część urlopu rodzicielskiego, podczas której pracownik korzystał z urlopu i pracował.

Praca na wydłużonej części urlopu rodzicielskiego

Sposób wykorzystania części urlopu rodzicielskiego, o którą urlop został wydłużony w związku z pracą w tym okresie, pracownik określa we wniosku o łączenie urlopu z pracą. Urlop można wykorzystać:

• łącząc go z pracą w tym samym wymiarze,
• łącząc go z pracą w innym wymiarze (mniejszym lub większym niż określony we wniosku, nie wyższy jednak niż 1/2 etatu),
• nie pracując, korzystając z tylko urlopu.

Jeżeli pracownik chce pracować, wymiar tej części urlopu oblicza się, dzieląc długość części urlopu powstałej w wyniku proporcjonalnego wydłużenia przez różnicę liczby 1 i wymiaru czasu pracy, w jakim pracownik zamierza łączyć korzystanie z tej części urlopu z wykonywaniem pracy.